50 yıllık Çoban anlatıyor: Urfa Gureğhi eskiden beri bu topraklardaydı
Tarihi 12 bin yıl öncesine dayanan dünyanın kadim kentlerinden biri olan Şanlıurfa, binlerce yıl farklı medeniyetlere ev sahipliği yaptı. Her medeniyet kendisiyle birlikte kente bir çok değer katmıştır. Bu değerlerin başında gelenlerden biri de Şanlıurfa'ya has çoban köpeği olan Gureğh'tir.
Tarihi 12 bin yıl öncesine dayanan dünyanın kadim kentlerinden biri olan Şanlıurfa, binlerce yıl farklı medeniyetlere ev sahipliği yaptı. Her medeniyet kendisiyle birlikte kente bir çok değer katmıştır. Bu değerlerin başında gelenlerden biri de Şanlıurfa'ya has çoban köpeği olan Gureğh'tir.
Şanlıurfa’nın en büyük değerlerinden olan ancak bir türlü gereken ilgiyi göremeyen Gureğh (Kurtboğan) köpekleri nesli tükenme riskiyle karşı karşıya kalan türler arasında yerini aldı. Şanlıurfa’ya has köpek ırkı olan Gureğh çoban köpekleri, Şanlıurfa merkezli olmak üzere yaşayan bir köpek ırkıdır. Bu köpek yüzlerce yıllık süreç içerisinde Şanlıurfa’da sürülere koruyuculuk çobanlara da yoldaşlık yapmıştır.
‘Dedelerimiz de beslerdi, biz de besliyoruz’
Nesli tükenme riski altına olan bu köpek ırkı ile ilgili konuşan Şanlıurfa’nın Karaköprü ilçesine bağlı Akziyaret (Cülmen) kırsal mahallesinde ikamet eden Yasin Çoban (65) çocukluğundan beri ailesiyle çobanlık yaptıklarını belirterek, “Benim adım Yasin Çoban’dır. 65 yaşındayım. Atadan dededen beri hayvancılık yaparız ve eskiden beri bu Gureğh köpeklerini beslerdik. O zamanlar hayvancılık yapılan yerlerde kurt çoktu. Bizim köpeklerimiz kurtları yakalardı ve bırakmazdı. O günden bu yana Gureğh besleriz. Gureğh olmazsa beslemeyiz.” dedi.‘Şurası burası değil; Gureğh Urfa’nındır’
Güreğh çoban köpeğinin Şanlıurfa’ya has olduğunu söyleyen Yasin Çoban, “ Asil gureğhler eskiden beri Şanlıurfa’dan çıkar. Buranın Gureğhi şuranın gureğhi diye bir olay yoktur. Çok eski tarihlerden bu yana asil gureğhler bu topraklarımızda vardır. Kim ne derse desin eskiden beri bu köpek Urfa’dandır. Dişisiyle erkeğiyle eskiden beri Urfa’da bulunur bu köpekler. “ diye konuştu.Dünyanın en eski tapınağı olan Göbeklitepe’de bulunan hayvan figürleri arasında köpek figürünün de de bulunması Urfa Gureğhi’nin binlerce yıldır Şanlıurfa’ya ait olduğunu kanıtlar niteliktedir.
Gureğh Çoban Köpeklerinin temel özellikleri
-Gureğhler 80 – 90 cm arası gelirler-Kilo olarak 65 – 90 kg arası gelirler
-Urfa iklimine uygun hayranlardır
-Sıcak a dayanıklıdırlar
-Dokuz kuyruk – akrep kuyruk seklindedirler
-Renkleri kırmızı – karakılçıl – toprak rengi – beyaz – Ala olabilirler