GAZZE – Uluslararası enerji uzmanları, Gazze açıklarında bulunan doğalgaz rezervinin yaklaşık 30 trilyon metreküp büyüklüğünde olduğunu ve bu kaynağın 4 trilyon dolarlık bir ekonomik potansiyel taşıdığını açıkladı. İngiliz The Guardian gazetesine konuşan enerji uzmanı Michael Barron, bu doğal gazın geliştirilmesi hâlinde Filistin'in ekonomik bağımsızlığına önemli katkılar sağlayabileceğini belirtti.Ancak bölgede, yıllardır devam eden egemenlik ve mülkiyet tartışmaları, doğal gazın çıkarılmasını engellemeye devam ediyor. Uzmanlara göre İsrail’in burada hiçbir yasal hakkı bulunmuyor.
Arafat Döneminden Bugüne Gelen ProjeGazze açıklarında ilk doğal gaz keşfi, 2000 yılında British Gas’ın (BG Group) bir alt kuruluşu ile Filistinli bir şirketin ortaklığı sonucu yapıldı. Projenin amacı, Gazze Şeridi’nin tek elektrik santraline doğal gaz sağlayarak bölgenin uzun süreli enerji sorununu çözmekti.Ancak Hamas’ın 2007’de Gazze’de yönetimi ele geçirmesiyle birlikte İsrail, projeye güvenlik gerekçesiyle karşı çıktı. Gazdan elde edilecek gelirlerin Hamas’ın eline geçeceği yönündeki endişeler, BG’nin projeden tamamen çekilmesine neden oldu.
İsrail Lisans Veriyor, Filistin Hukuki Mücadele Veriyor
İsrail, Gazze açıklarında yer alan ve "G Bölgesi" olarak adlandırılan alan için bazı enerji şirketlerine arama lisansı verse de, bu lisanslar uluslararası hukuk nezdinde tartışmalı. Filistinli bir insan hakları hukuku firması, geçtiğimiz günlerde İtalya'nın devlet enerji şirketi ENI’ye gönderdiği uyarı mektubunda, İsrail tarafından verilen ruhsatların geçersiz olduğunu belirtti:“Bu sahada İsrail size geçerli olarak herhangi bir arama hakkı veremez. Siz de böyle bir hakkı geçerli olarak elde edemezsiniz.”Avukatlar, ruhsat verilen bölgenin yüzde 62’sinin Filistin’in hak iddia ettiği deniz alanlarında yer aldığını vurguluyor.Filistin 2015'te BM Deniz Hukuku’na Taraf Oldu
Filistin, 2015 yılında Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne (UNCLOS) taraf oldu ve 2019 yılında bölgedeki deniz yetki alanlarına ilişkin detaylı hak taleplerini sundu. İsrail ise söz konusu anlaşmayı hiçbir zaman imzalamadı.Uzman Michael Barron, "Oslo Anlaşmaları Filistin'e karasuları, deniz altı kaynakları üzerinde yasa yapma ve lisans verme yetkisi veriyor" ifadelerini kullandı.Arafat Döneminden Bugüne Gelen ProjeGazze açıklarında ilk doğal gaz keşfi, 2000 yılında British Gas’ın (BG Group) bir alt kuruluşu ile Filistinli bir şirketin ortaklığı sonucu yapıldı. Projenin amacı, Gazze Şeridi’nin tek elektrik santraline doğal gaz sağlayarak bölgenin uzun süreli enerji sorununu çözmekti.Ancak Hamas’ın 2007’de Gazze’de yönetimi ele geçirmesiyle birlikte İsrail, projeye güvenlik gerekçesiyle karşı çıktı. Gazdan elde edilecek gelirlerin Hamas’ın eline geçeceği yönündeki endişeler, BG’nin projeden tamamen çekilmesine neden oldu.
İsrail Gazı Mısır Üzerinden Avrupa’ya Taşıyor
Şu anda İsrail, Aşkelon’dan Mısır’ın Ariş kentine uzanan 90 kilometrelik boru hattı aracılığıyla doğalgazı Mısır’da sıvılaştırıp Avrupa’ya ihraç ediyor. Filistin’in doğal gazına erişimi ise hâlen engelleniyor."Filistinliler Yardıma Bağımlı Olmak Zorunda Değil"
Michael Barron, “Bu doğal gaz Filistinlileri Katarlı ya da Norveçli yapmaz, ancak dış yardıma olan bağımlılığı azaltır. Kendi gelirlerini üretmeleri mümkün olur,” dedi.Uzmanlara göre, Filistin’in egemen bir devlet olarak uluslararası tanınması, doğal gaz üzerindeki haklarının netleşmesini sağlayacak ve enerji alanındaki belirsizliği ortadan kaldırabilecek.
