Kaderine terk edilen Germuş Kilisesi hakkında yeni gelişme

Şanlıurfa'nın Haliliye ilçesi sınırlarında yer alan ve uzun zamandır kaderine terk edilen  Germuş Kilisesi hakkında yeni bir gelişme yaşandı.

Şanlıurfa’da önemli tarihi yapılardan olan Germuş Kilisesi uzun zaman çevredeki köylüler tarafından ahır olarak kullanılırken ayakta duran kısımları ise defineciler tarafından adeta harap edildi. Hergün bir bölümü yıkılmaya başlayan Germuş Kilise’nin durumu tepkilere neden oldu.

Turizm çevrelerinden de tepki alan Germuş Kilisesi ‘Turizm Gelişim Merkezi’ ilan edildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile Germuş Kilisesi ve çevresi ‘Turizm gelişim merkezi’ olarak ilan edildi. 

Edessa Enstitüsü tarafından yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi:

İlimiz Haliliye ilçesi Dağeteği Mahallesinde 19.yüzyılda inşa edilen SurpAsdvadzadzin Kilisesi olarak da bilinen Germuş Kilisesi uzunca bir müddettir kaderine terk edilmiştir. Mabedin iç kısmı ve çevresi günbegün defineciler tarafından kazılmış ve tahribatı hız kazanmıştır. Yakın zamanda ise kubbesi çökmüştür.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile 23 Ekim 2011 tarih/ 28093 sayılı ResmiGazete’de yayımlanan kararla, Germuş Kilisesi ve çevresi ‘Turizm gelişim merkezi’ olarak ilan edilmiştir. Kültür Turizm Bakanlığı 2017 yılında Kültür Varlıkları ve Müzeler Müdürlüğü 20.11 2017 tarihli ve 75383205-165-E.241661 sayılı ilgili yazıda Germuş’taki tarihi yapıların ve kiliselerin incelenmesini ve restorasyonu için de tahmini maliyet çıkarılması talimatı vermiştir.

2018 yılında ise Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından Mali Destek Programına eklenmiş ve Haliliye Kaymakamlığı, Şanlıurfa Valiliği ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından ortak restorasyon projesi hazırlanmıştır. Verilen talimatlara ve hazırlanan Mali Destek Programına rağmen, kilise ve çevresinde aradan geçen zaman diliminde hiç bir çalışma gözlemlenmemiştir.

2017 yılından bu yana geçen 6 yılda hiçbir adımın atılmamış olması aksine eski mezarlıkların dahi imara açılmış olması bile mabedin bilinçli bir şekilde kaderine terk edilmiş olduğu şüphesi uyandırmaktadır.  GermuşKilisesi’nin, doğal ve kültürel mirasın korunmasına aykırı olarak, yok olma noktasına gelmesi kabul edilebilir değildir. 

Bu konuda; Germuş Kilisesi için ResmiGazete’de yayımlanan karar acilen uygulanmalı; karar doğrultusunda çalışma yapılıyorsa, yapılan çalışmalar ile ilgili kamuoyu açıklaması yapılmalı ve mabedin restorasyonu “İslam Dünyası Turizm Başkenti” seçilen Şanlıurfa’ya yakışacak şekilde ivedilikle yapılmalı ve korunma altına alınmalıdır.”