Karaciğer karın sağ üst bölgesinde yer alan kırmızı kahve renkli bir organdır ve safra üretimi ile yağ yapıdaki maddelerin sindirim kanalında daha küçük maddelere ayrışmasını kolaylaştırır. Bu fonksiyonuna ek olarak toksik maddelerin dönüşümü, zararlı maddelerin vücuttan atılması, protein sentezi ve birçok metabolik aktivite için gerekli biyokimyasalların sentezi gibi önemli görevleri mevcuttur.

Karaciğer karın sağ üst bölgesinde yer alan kırmızı kahve renkli bir organdır ve safra üretimi ile yağ yapıdaki maddelerin sindirim kanalında daha küçük maddelere ayrışmasını kolaylaştırır. Bu fonksiyonuna ek olarak toksik maddelerin dönüşümü, zararlı maddelerin vücuttan atılması, protein sentezi ve birçok metabolik aktivite için gerekli biyokimyasalların sentezi gibi önemli görevleri mevcuttur.

Karaciğerdeki yağ birikiminin çeşitli nedenlerle normal seviyenin üzerine çıkması karaciğer yağlanması olarak tanımlanır. Zaman içerisinde karaciğerde geri dönüşümsüz hasara neden olabileceği için bilinçli olunması gereken bir durumdur. Karaciğer yağlanması hakkında merak ettiğiniz konular için yazının devamını takip edebilirsiniz.

Hepatik steatoz olarak da isimlendirilen karaciğer yağlanması organda çok fazla yağ birikimi ile karakterize bir sağlık problemidir. Vücudun en büyük ikinci organı olan karaciğer katı ve sıvı gıdalarla alınan besin maddelerinin işlenmesinden zararlı maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasına kadar geniş bir yelpazede metabolik aktivitelere sahiptir. Bu organda aşırı düzeyde biriken yağ, inflamasyona (iltihaplanmaya) neden olarak karaciğerin hasarlanmasına ve zaman içerisinde karaciğer üzerinde yara dokusu gelişimine neden olabilir.

Karaciğer yağlanması aşırı düzeyde alkol tüketen bir bireyde tespit edilmesi halinde durum, alkole bağlı yağlı karaciğer hastalığı olarak tanımlanır. Düzenli ve yüksek miktarda alkol tüketimi olmayan veya normal sınırlarda alkol tüketimi olan bireylerde ise alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı olarak isimlendirilir.

Karaciğer Yağlanması

Karaciğer Yağlanması Belirtileri Nelerdir?

Karaciğer yağlanması genel olarak sessiz seyir izleyen bir rahatsızlıktır. Hastalığın erken evrelerinde hastaların ya hiç şikâyeti yoktur ya da belirtiler sınırlı düzeydedir. Halsizlik ve sağ üst karın bölgesinde rahatsızlık hissi meydana gelmesi karaciğer yağlanması sonucu oluşabilecek erken evre belirtiler arasında yer alır.

Karaciğer yağlanmasının erken evrelerde tespit edilmesi genellikle başka nedenlerle sağlık kuruluşlarına yapılan başvurular sırasında gerçekleştirilen rutin tetkikler vasıtasıyla olur. Bu tetkiklerde karaciğer enzim düzeyleri ile ilgili anormallikler saptanması ile ileri araştırmalar gerçekleştirilir ve bu sayede karaciğer yağlanması erken evrede tespit edilebilir.

Yağlanma düzeyi arttıkça hastalığın ilerlediği söylenebilir. Karaciğerde hücresel hasar meydana gelmesi ve inflamasyon oluşması ile hastalık tablosuna eklenebilecek çeşitli belirtiler şu şekilde özetlenebilir:

Giderek kötüleşen halsizlik
Kilo kaybı
SarılıkCiltte örümcek bacaklarını andıran damarlar oluşması
Geçmeyen kaşıntı

Uygun yaşam tarzı değişiklikleri ve tedavi ile erken evrede tespit edilen karaciğer yağlanması geri dönüşümlü bir olaydır. Hastalığın tespit edilmemesi ya da kişinin olumsuz yaşam tarzı davranışlarına devam etmesi halinde ise rahatsızlık ilerler. İleri evre karaciğer yağlanmasında oluşabilecek belirtiler ise şu şekildedir:

İştah kaybı
Bulantı, kusma
İstemsiz kilo kaybı
Kanamaya yatkınlık
Ciltte kolay morarma
Sağ üst karın bölgesinde yoğun ağrı hissedilmesi
Kişilik değişiklikleri
Uyku problemleri
Özellikle alt ekstremitede belirgin ödem gelişimi
İdrar renginde koyulaşma
Ciltte kaşıntının artması

Bu belirtilere ek olarak hastalığın ilerlemesi halinde başlangıç döneminde mevcut olan sarılık bulgularının da şiddetlendiği tespit edilebilir.

Karaciğer Yağlanması Neden Olur?

Karaciğer yağlanması gelişimine dair yatkınlığı artırabilecek çeşitli risk faktörleri mevcuttur. Bu durumlar genel olarak şu şekilde özetlenebilir:

Aşırı düzeyde alkol tüketimi
Vücut kitle indeksinin yüksek olması veya obezite
Şeker hastalığı veya kontrolsüz şeker yüksekliği
Rafine şeker ve işlenmiş gıdalardan zengin bir diyet uygulanması
Trigliserit yüksekliği
Fiziksel aktivite azlığı
Sindirim problemleri
Genetik yatkınlık

Karaciğer yağlanması bu durumlara ek olarak ani ve yüksek düzeyde kilo kaybı veya bazı ilaçların kullanımı sonrasında da ortaya çıkabilir.

Karaciğer Yağlanması Tanısı Nasıldır?

Hastalığın başlangıç dönemlerinde belirgin bir şikâyet meydana gelmemesi nedeniyle tanısının konması genellikle hekimlerin şüphesi dahilinde gerçekleştirilir. Hastanın ayrıntılı fizik muayenesine ek olarak diyet ve yaşam tarzı alışkanlıklarının değerlendirilmesi ve tıbbi öyküsünün alınması karaciğer yağlanması tanısı kapsamında uygulanabilecek ilk adımları oluşturur. Fizik muayene sırasında hastanın vücut kitle indeksinin değerlendirilmesi önemlidir. Aynı zamanda hastada muayene sırasında mevcut olabilecek sarılığa dair bulgular da irdelenir.

Bu temel tanısal yaklaşımlardan sonra tetkik istemine geçilir. Yapılan kan tetkiklerinde karaciğer enzimi olarak tanımlanan parametrelerin normal değerinden yüksek olması önemli bir işarettir. Ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme gibi radyolojik tetkikler karaciğerde biriken yağ düzeyi ve karaciğer hastalığına dair diğer bulguların araştırılmasına yardımcı olur.

Tüm bu tetkiklere ek olarak gerekli durumlarda biyopsi yapılarak karaciğer dokusundan küçük bir örnek alımına ve bu örneğin mikroskop altında incelenmesine de başvurulabilir.

Karaciğer Yağlanması Tedavisi Nasıldır?

Karaciğer yağlanmasında tedavi kapsamında yapılabilecek en temel yaklaşım bu organın daha fazla hasarlanmasının önüne geçmektir. Bu nedenle bireylerin yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarına dair yapabileceği çeşitli değişiklikler, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmada yardımcı olabilir. Özellikle alkole bağlı yağlı karaciğer hastalığı olan bireylerin alkol tüketimine son vermesi önemlidir.

Yağlı karaciğer nedeniyle bu organda meydana gelen harabiyet, zaman içerisinde geri dönüşümsüz bir durum olan siroza ilerleyebilir. Siroz karaciğer rahatsızlıklarının son evresini tanımlar. Bu durum zaman içerisinde karaciğer kanserine kadar ilerleyecek hasara neden olabilir. Karaciğer yetmezliği gelişmesi halinde ise atılabilecek en önemli adım nakildir. Karaciğer yağlanması olan kişilerde organ hasarını minimize etmek amacıyla bu organı hedef alan virüslere dair aşıların yapılmasının da önemli olduğu unutulmamalıdır.

Karaciğer Yağlanmasına İyi Gelen Besinler

Karaciğer Yağlanması Bitkisel Tedavisi İçin Sıkça Sorulan Sorular

Karaciğer yağlanması ilerleyebildiği ve tehlikeli rahatsızlıklara yol açabildiği için hakkında merak edilen birçok soru olan bir sağlık problemidir. Konuyla ilişkili sık sorulan sorular aşağıda ele alınmıştır.

GEBELİKTE KARACİĞER YAĞLANMASI OLUR MU?

Gebelikte akut karaciğer yağlanması yağlı karaciğer hastalıklarının spesifik bir alt formudur. Yapılan çeşitli araştırmalar gebelerin küçük bir kısmında yağlı karaciğer hastalığı gelişebileceğine işaret eder. Gebelikte karaciğer yağlanması meydana gelmesi hayatı tehdit edici bir durumdur. Bu sebeple kişilerin kendilerinde bu duruma dair belirti ve bulguları tespit etmesi halinde vakit kaybetmeden sağlık kuruluşlarına başvurması önem arz eder.

KARACİĞER KENDİNİ YENİLEYEBİLİR Mİ?

Karaciğer dokusunda herhangi bir hasar meydana gelmesi halinde kendini onarabilme yeteneğine sahip hücrelerden oluşur. Bu hücrelerin dışında karaciğerde bir miktar yağ dokusun bulunması normal kabul edilen bir durumdur.

KARACİĞER YAĞLANMASINA İYİ GELEN BESİNLER NELERDİR?

Karaciğer yağlanması olan kişilerin hekimlerinin bilgisi ve önerisi dahilinde diyetlerini değiştirerek karaciğer için sağlıklı bir beslenme programını tercih etmesi önerilir. Karaciğer yağlanması bitkisel tedavi kapsamında başta ıspanak olmak üzere çeşitli yeşil yapraklı bitkilerin tüketiminin artırılması önerilir. Karaciğer yağlanmasına iyi gelen besinler içerisinde değerlendirilebilecek diğer çeşitli gıdalar şu şekilde özetlenebilir:

Baklagiller ve soya
Omega-3’ten zengin yağlı balıklar
Liften zengin yulaf ezmesi
Kuruyemişler
Zerdeçal
Ayçiçeği çekirdeği
Bitkisel yağlar
Antioksidan içeriği yüksek meyveler

KARACİĞER YAĞLANMASINI NE TEMİZLER?

Karaciğer yağlanmasına bitkisel çözüm gibi tamamlayıcı uygulamalar dahilinde hekimlerinizin bilgisi ve önerisi ile yapılabilecek çeşitli yaşam tarzı değişiklikleri mevcuttur:

Kahve tüketimi
Fiziksel aktivite düzeyinin artırılması
Şeker içeriği yüksek gıdalardan uzak durulması
Yüksek kolesterolün kontrolü
Karaciğerde hasar oluşturabilecek alkol ve ilaçların kullanımından kaçınılması

Karaciğer yağlanması olan bireylerin uygulayabileceği bu yaşam tarzı değişiklikleri şu an için bu rahatsızlığın kontrolünde en önemli yaklaşım olarak öne çıkar. Kilo verilmesi, fiziksel olarak aktif olunması, işlenmiş gıdalardan uzak durulması gibi davranışlar yağlanma düzeyinin kontrolü açısından önemlidir.

Önemli sağlık problemlerine ilerleyebilen karaciğer yağlanması ile ilgili belirtileri kendinizde veya çevrenizde gözlemlemeniz halinde sağlık kuruluşlarına başvurarak alanında uzman hekimlerden destek almayı ihmal etmeyin. Medical Park hastanelerinde karaciğer yağlanmasına dair tetkiklerin hizmetleri verilmektedir. Sağlıklı günler dileriz.